November 5, 2025

ဟင်းမျိုးနှင့် သင်းကွဲပြောင်

မောင်မြင့်မား(ဗိုလ်ကလေး)ဟင်းမျိုးနှင့် သင်းကွဲပြောင်ပြီးခဲ့သော သုံးရက်လောက်က မိုး အဆက်မပြတ် ရွာသည်။ မိုးရွာသောကြောင့် တောင်ကျချောင်းရေနှင့်အတူ အမှိုက်သရိုက်များ၊ သစ်ကိုင်းသစ်ခက်များ အကုန်လုံး ပါသွားသည်။ စမ်းချောင်းတစ်လျှောက် ရှင်းလင်းနေသည်။ချောင်းအကျယ်က (၁၅)ကိုက်လောက် ရှိသော်လည်း ရေကျသွားချိန်ဖြစ်၍ ချောင်းအလယ်တွင် (၂)ကိုက်လောက်သာ ရေစီးနေတော့သည်။စောဂျိမ်းတို့ စမ်းချောင်းကလေးကို ရောက်ချိန်က မွန်းတည့်ချိန်ကို ကျော်နေပြီ။စောဂျိမ်း၊ ဦးတက်ခေါင်နှင့် …

မြောင်းတံငါ

မောင်သိန်းဆိုင်မြောင်းတံငါကြည်လင်ပြာလဲ့သော ကောင်းကင်ထဲမှ ကျဲကနဲ ပူချလိုက်သော နေရောင်ခြည်မှာ အရာရာကို လောင်ကျွမ်းပစ်လိုက်တော့မည့်နှယ် ရှိသည်။တော်သလင်းနေ ပုစွန်သေ … တဲ့။စာဆိုသည် အရှိသား မဟုတ်လား။ကောင်းကင်မှာ တိမ်အသင့်အတင့်တော့ ရှိသည်။ သို့သော် မြူမှေးကင်းစင်နေသည်။ ဖြူလွင်သော တိမ်တစ်စုသည် ဂွမ်းစိုင်များနှယ် ဖြစ်သည်။ပင်လယ်ပြာထဲမှာ ရွက်တိုက်လွင့်မျောသွားသော ရွက်ပြည့်ဖောင်းနေသည့် လှေကြီးများလို ဖြစ်သည်။ …

တစ်ကောင်ဖွား

ခြင်ကျား(မအူပင်)တစ်ကောင်ဖွား(၁)အမှောင်ထဲမှာ ကျင့်သားရနေသည့် မောင်ခြုံ့မျက်လုံး။ဘယ်လောက်ပင် ကျင့်သားရနေသော်လည်း ညမျက်လုံးကိုတော့ မမီနိုင်။ညဘက်တွင် လှုပ်ရှားတတ်ကြသော တိရစ္ဆာန်များတွင် ညမျက်လုံးများ ကိုယ်စီရှိကြပါ၏။ညမျက်လုံးသည် သဘာဝကပေးသော မျက်လုံး။ မောင်ခြုံ့မျက်လုံးက အကျင့်က ဖန်တီးသော မျက်လုံး။မောင်ခြုံ့မျက်စိသည် ညအမှောင်ကို ဘယ်လိုပင် ကျင့်သားရရ သဘာဝကပေးသော တိရစ္ဆာန်တို့ ညမျက်လုံးကိုတော့ မီနိုင်မည် မဟုတ်။ ညမျက်လုံး …

ဆင်အုပ်ကြီးဦးဖိုးထိန်ပြောသော သမန်းကျားပုံပြင်

ခင်မောင်အေး (မန္တလေး)ဆင်အုပ်ကြီးဦးဖိုးထိန်ပြောသော သမန်းကျားပုံပြင်မိုးမိတ်ခရိုင် လုံခြုံရေးတာဝန်ကို ကျွန်တော်၏တပ်ရင်းမှ တာဝန်ယူရန်ဟု ရှေ့တန်းတပ်မဌာနချုပ်မှ အမိန့်ပေးလိုက်ပါသည်။သို့ဖြစ်၍ ကျွန်တော်၏ ရှေ့တန်းဌာနချုပ်ကို မိုးမိတ်သို့ ရွှေ့ပြောင်းလာခဲ့ရလေသည်။ မိုးမိတ်ခရိုင်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေရချိန် မဘိန်းဒေသ သစ်ထုတ်လုပ်ရေးစခန်းမှ မန်နေဂျာ ကိုကျော်ဝင်းနှင့် တစ်ပတ်လျှင် တစ်ကြိမ်ခန့်မျှ တွေ့ဆုံဖြစ်သည်။နယ်မြေလုံခြုံရေး၊ သစ်ထုတ်လုပ်ရေးအတွက် အစောင့်အရှောက်များ စီမံရေးစသည်ဖြင့် အစည်းအဝေးများ …

အစနှင့် အဆုံး

ခင်မောင်အေး(မန္တလေး)အစနှင့် အဆုံးမန္တလေး-မတ္တရာ ကားလမ်းအတိုင်း တစ်ဆယ့်ရှစ်မိုင်ခန့် သွားလိုက်မည်ဆိုလျှင် လမ်းဘေးမှ လှမ်းမျှော်ကြည့်ရုံမျှနှင့် လေသာတောင်တန်းကြီးကို တောင်ခိုးတောင်ငွေ့များ အုပ်ဆိုင်းလျက် မှိုင်းမှိုင်းညို့ညို့ တွေ့မြင်ရသည်။ကားလမ်းဘေးမှ ဖဲ့၍ တာရိုးပေါ်မှ လှည်းလမ်းအတိုင်း ကားမောင်းသွားမည်ဆိုပါလျှင် တစ်ဆယ့်ငါးမိနစ်မျှအတွင်း လေသာတောင်တန်းကြီး၏ ခြေရင်းသို့ ရောက်ရှိနိုင်သည်။ပေပေါင်း လေးထောင်ကျော်မျှ မြင့်မား၍ အရှေ့နှင့်အနောက် ရှည်လျားစွာ ကြော၊ …

ကျားသေချောင်း

ဗိုလ်လုံကျားသေချောင်းကျားသည် တိရစ္ဆာန်မုဆိုးဖြစ်ပြီး သားကောင်များကို ဖမ်းယူစားသောက်ခြင်းဖြင့် အသက်ရှင်ရပ်တည်နေသည့် သတ္တဝါပင် ဖြစ်ပါသည်။မုဆိုးလုပ်ငန်းဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုကြရသည့် လူမုဆိုးကြီးများသည် ကျားကို ဘဝတူ မုဆိုးဟု သတ်မှတ်ကြပြီး ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်လေ့ရှိကြပါသည်။ မလွဲမရှောင်သာသဖြင့် မိမိအသက်ကိုလုပြီး ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ရသည်များလည်း ရံဖန်ရံခါ ရှိတတ်ကြပါသည်။သိပ္ပံပညာရှင်တို့၏ အယူအဆအရ လူတို့သည် “တဖြည်းဖြည်း ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး သီဝရီ”(Evolution …

တစ်ဆစ်ချိုးပြေးလမ်း

ကျွန်းစဉ်မြေစောခက်တစ်ဆစ်ချိုးပြေးလမ်းတောင်စွယ်တောင်တန်း (၉၉) လုံးရှိသည်ဟု အဆိုရှိသော ငပသုန်ကျွန်းသည် မြေပုံမြို့နယ်၏ တောင်ဘက်စွန်း ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် ကမ်းနံဘေးတွင် တည်ရှိ၏။ ပင်လယ်ရေပြင် ပတ်လည်ဝိုင်းပြီး စိမ်းမြသာယာလွန်းလှသည်။ဤကျွန်းတွင် ငပသုန်ရွာ ရှိ၏။ ငပသုန်ရွာသားတို့မှာ ပင်လယ်ရေပြင်ကြီးကို အမှီပြုပြီး ပရိယေသနဝမ်းမီးကို ငြှိမ်းသတ်ကြသည်။ဦးထွန်းစိန်မှာ လှော်ရင်းနစ်ဆိုသလို စီးပွားရေးလုပ်ရင်း အရှုံးသာ အဖတ်တင်ခဲ့သည်။ ကုန်သွယ်မှုခရီးလမ်းတွင် …

မုဆိုးပါး ပုလင်းထိ

ကိုပိုက်မုဆိုးပါး ပုလင်းထိတောသည် တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်လို့ နေသည်။“ကျလိ … ကျလိ … ကျလိ” ရယ်လို့ ကျေးငှက်သာရကာတို့၏ အသံသာလျှင် ကြားရ၏။ရံဖန်ရံခါ ဆိုသလို လေပြင်းတိုက်ခတ်လာခြင်းကြောင့် “ဖလပ် … ဖလပ် … ဖလပ်” ဆိုသည့် သစ်ရွက်လှုပ်ခတ်သံတို့ ကြားရခြင်းဖြစ်၏။ကျွန်တော်နှင့် လင်းမြင့်လှိုင်သည် ချုံပုတ်နွယ်ပင် နောက်ကျောမှ …

ကြောက်စရာ့ စိတ်အလျင်

ကိုပိုက်ကြောက်စရာ့ စိတ်အလျင်သူလျှောက်ခဲ့သောခရီးသည် ဝေးလှသည်မဆိုသာငြား ရရှိထားသော ဒဏ်ရာကြာင့် ထိုခရီးတိုလေးသည် သူ့အတွက် အားသွန်ခွန်စိုက်လာခဲ့ရခြင်းကြောင့် လွန်စွာမျှပင်ပမ်းလှသည်ဟု ထင်မိ၏။ ရရှိထားသော ဒဏ်ရာသည် ပေါင်လယ်တွင်ဖြစ်သည်ကြောင့် နောက်ထပ်ကျရောက်လာမည့် အန္တရာယ်ဆိုးမှ ရှောင်တိမ်းရန်အလို့ငှာ အားတင်းကာ ဆက်လျှောက်ရပေဦးမည်။ နားနေလို့ကတော့ ကျားရှေ့မှောက်လျက်လဲသူလို ဖြစ်ချေတော့မည်။အငြိမ်းစားအရာရှိကြီးတစ်ယောက်ဖြစ်သည့် သူသည် အမဲလိုက်ခြင်းကို ဝါသနာပါ၍တော့ မဟုတ်။ …

တစ်ကောင်ဖွား

ခြင်ကျား(မအူပင်)တစ်ကောင်ဖွား(၁)အမှောင်ထဲမှာ ကျင့်သားရနေသည့် မောင်ခြုံ့မျက်လုံး။ဘယ်လောက်ပင် ကျင့်သားရနေသော်လည်း ညမျက်လုံးကိုတော့ မမီနိုင်။ညဘက်တွင် လှုပ်ရှားတတ်ကြသော တိရစ္ဆာန်များတွင် ညမျက်လုံးများ ကိုယ်စီရှိကြပါ၏။ညမျက်လုံးသည် သဘာဝကပေးသော မျက်လုံး။ မောင်ခြုံ့မျက်လုံးက အကျင့်က ဖန်တီးသော မျက်လုံး။မောင်ခြုံ့မျက်စိသည် ညအမှောင်ကို ဘယ်လိုပင် ကျင့်သားရရ သဘာဝကပေးသော တိရစ္ဆာန်တို့ ညမျက်လုံးကိုတော့ မီနိုင်မည် မဟုတ်။ ညမျက်လုံး …