November 5, 2025

လူသာလျှင်၆

မောင်လွမ်းသူလူသာလျှင်တစ်နေ့က မိတ်ဆွေတစ်ဦးနှင့် ဆုံမိ၍ သူက စကားဆန်းတစ်ခု ပြောသည်။“ခင်ဗျားတို့မုဆိုးတွေဟာ ဖဲသမားနဲ့ အတူတူပဲ”“ဟာ… ဘာကြောင့်လဲဗျာ”“ဖဲသမားဟာ သူနိုင်ခဲ့တာတွေပဲ ပြောတတ်တယ်။ ရှုံးခဲ့တာတွေတော့ ထည့်မပြောဘူး။ ခင်ဗျားတို့လဲ အတူတူပဲ။ ဘယ်တုန်းက ဘာကောင်ကြီး ပစ်လို့ ရလိုက်တယ်၊ ဘယ်လို ခက်ခက်ခဲခဲ စွန့်စွန့်စားစား ပစ်လိုက်ရတယ်ဆိုတာပဲ ပြောတတ် ရေးတတတ်တယ်။ …

ကျွန်ုပ်နှင့် ကျားသုံးကောင်၆

လွင်ဦး (ကွမ်းခြံကုန်း)ကျွန်ုပ်နှင့် ကျားသုံးကောင်ကျားဟူသောသတ္တဝါကား တောတွင်းသတ္တဝါအပေါင်းကို ဗိုလ်ကျစိုးမိုးလျက်ရှိသော တောဘုရင်ပင်ဖြစ်သည်။ တောတွင်းရှိ အသေးဆုံးယုန်သတ္တဝါမှသည် ဆင်ကြီးများအထိ ဗိုလ်မထားစတမ်း ကိုက်သတ်ကာ ပွဲတော်တည်ခဲ့ကြသည်။ကျား၏ မွေးရာပါလက်နက်များဖြစ်သော အစွယ်များ၊ ခြေသည်းလက်သည်းများနှင့် သန်မာသောခွန်အား၊ စဉ်းလဲပါးနပ်သောအသိဉာဏ်၊ စွန့်စားတိုက်ခိုက်ရဲသော ရဲစွမ်းသတ္တိတို့ကို ပေါင်းစပ်လိုက်ပါက ကျားသည် တောတွင်း၌ ကြောက်စရာအကောင်းဆုံးသတ္တဝါ ဖြစ်၍လာလေသည်။ကျားနှင့်လူသားတို့ကား ကမ္ဘာဦးအစကတည်းကပင် …

ကောင်းကင်က ရေသတ္တဝါ၇

ကျိုက်လတ်မိုးမြင့်ကောင်းကင်က ရေသတ္တဝါဆောင်းဦး၏နံနက်တွင် သွယ်တန်းသည့် အခိုးအငွေ့ ကလေးတွေက ဥယျာဉ်ချောင်း ရေပြင်ပေါ်၌ လူးလွန့်ယှက်သန်းနေ၏။ ရေပြင်သည် လရောင်ဆမ်းထားသဖြင့် မှန်ကူကွက်ဖော်ထားသလို လက်လက်တောက်လှပနေသည်။ပျဉ်းမပင်ရွာကလေးသည် မိုးဘက်လုပ်ငန်းများ ပြီးသွားချိန်ဖြစ်၍ ချောင်းစပ်ကို မေးတင်ကာ အေးအေးလူလူ အိပ်စက်နေချိန်ဖြစ်သည်။ရွာရှိလူအများလည်း နံနက်စောစောထရန် လုပ်ငန်းများ မရှိ၍ ချမ်းချမ်းနှင့် စည်းစိမ်ယူကာ ကွေးနေကြသည်။ထိုအချိန်၌ အခြားသူများလို …

အသပြာမုဆိုး၇

ချင်းမောင်လေး(ထမံသီမြေ)အသပြာမုဆိုး“ဒီလိုလုပ်တော့ ဒီလိုပဲ ခံရမှာပေါ့”“ခံခဲ့ရဖို့အချိန်တောင် အတော်နောက်ကျခဲ့တာ သူ့ကံပဲ”လူအများက သေဆုံးသူ ဦးလေးအား ပြစ်တင်ပြော ဆိုကြသည်။ ကျွန်တော် အပြစ်မတင်မိ။ မမျှော်လင့်ဘဲ ရုတ်တရက် သေဆုံးသွားခဲ့သော ဦးလေးအတွက် ကျွန်တော် ဝမ်းမနည်းမိသည်မှာ အကြောင်းရှိသည်။ကျွန်တော့် ဦးလေး ဦးရှင်းမာန်သည် တောကောင်ပစ် မုဆိုးတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ ရိုးသားသော မုဆိုးကျော်ဘဝမှ မရိုးသားသော …

တောပြောင်းသောကျားနှင့် ကျားနက်၇

မြဝဇီတောပြောင်းသောကျားနှင့် ကျားနက်(၁)ထန်ပုတို့ ချင်းရွာကလေးသည် မျှင်ဝါးတောင်နှင့် တောင်ညိုကြားမှ တောင်ကြောပေါ်တွင် တည်ထားသည့် ရွာကလေးဖြစ်၏။ရွာအမည်မှာ “ဟိုက်ခါး” ဖြစ်သည်။ ထန်ပုတို့ရွာတွင် ယခုတလော ကြက်နှင့် ခွေးများ အဆက်မပြတ် ပျောက်နေ၏။နတ်စားရန်ထားသော ထန်ပု၏ ခွေးကြီးတကောင်မှာလည်း ညဉ့်သန်းခေါင်ယံအချိန်တွင် ပျောက်သွားလေသည်။ထို့ကြောင့် ဒူးလေးကြီးများနှင့် စောင့်ကြည့်ကြ၏။ ရွာစည်းရိုးကိုကျော်ကာ မည်းမည်းကြီးသုံးကောင် ခုန်ဝင်လာ၏။ …

ဝက်ထောင်ကျုံး၆

မင်းဟိန်းထိဝ်ဝက်ထောင်ကျုံးတန်ဆောင်မုန်းလတွင် ဖြစ်သည်။မောင်အေးချမ်းသည် အဖေ အမွေဆက်ထားခဲ့သော တောင်ယာကို ဦးစီးလုပ်ကိုင်နေရ၏။ တောင်ယာသည် တောရိုင်းမြေဖြစ်၍ အသီးအနှံထွန်းသောကြောင့် အထိုက်အလျောက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းသည်။ မြိုးမြိုးမြက်မြက် ရလိုက်သည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ပြောင်း နှစ်ဧကတွင် ငွေတစ်အောင်ခန့် စုမိပြီး စပါးတစ်ကွက်တွင်လည်း တင်းရှစ်ဆယ်ခန့် ရသည်။ ဤ မျှရလျှင် တောင်ယာလုပ်သားတစ်ယောက်အဖို့ အကျိုးရှိသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။တောင်ယာဟူသည်မှာ …

ခုတ်လှဲ၍မရသော သစ်ပင်ကြီး (ဖြစ်ရပ်မှန်) (စဆုံး)၆

အခန်း (၁)ဘိုဘိုတို့အဖွဲ့မှာ တောအုပ်ကြီးတစ်ခုအနီးတွင် စခန်းချနေကြသည်။ သူတို့မှာ ဆောက်လုပ်ရေးကုမ္မဏီတစ်ခုမှ ဝန်ထမ်းများဖြစ်ကြသည်။ တောတောင်ကြီးများကို ရှင်းလင်းပြီးနောက် လူနေထိုင်သည့် မြို့သစ်ကြီးတစ်ခုတည်ဆောက်ရန်အတွက် အစိုးရက စီစဉ်ထားပြီးနောက် ကုမ္မဏီများအား ပြန်လည်ကန်ထရိုက်ပေးခဲ့လေသည်။ ဘိုဘိုတို့ အခုရောက်နေသည့် နေရာကတော့ ယခင်က လူပင်အရောက်အပေါက်နည်းသည့် တောကြီးတစ်ခုပင်ဖြစ်သည်။ ယခုတော့ ထိုတောကြီးကို ရှင်းလင်းပြီး လမ်းဖောက်လုပ်ရမည်ဖြစ်သည်။ …

မုဆိုးမ(စ-ဆုံး)

___________ဂျာနယ်ကျော်မမလေး[၁]မဟာဆွေ ဆုံးပြီဟု ကြားကြားချင်း ကျွန်မလည်း မဟာဆွေ့အိမ်သို့ ထွက်လာ ခဲ့လေသည်။ ကျွန်မသည် ကျွန်မကဲ့သို့သော “မုဆိုးမ”တယောက်နှင့် မျက်နှာ ချင်း ဆိုင်ရဦးပေတော့မည်။“မုဆိုးမဘဝကို မုဆိုးမများသာလျှင် အကြောင်း သိကြသည်” မုဆိုးမလောကကြီး၏ မျက်မှောက် တွေ့ကြုံခံစားကြရမည့် အဖြစ်မျိုးစုံကို– ကိုယ်တွေ့ မကြုံသူများအဖို့ ပြည့်စုံအောင် သိချင်မှ သိပေမည်။ …

မဖဲဝါရဲ့ကျောက်ရုပ်

မဖဲဝါရဲ့ကျောက်ရုပ်မူရင်းရေးသားသူ – ဆရာတာတေအညာမိုးကတော့ ကျိုးတိုးကျဲတဲပါဗျာ။နှမ်းကြဲတဲ့ အချိန်မှာ မိုးကလေးတဖြိုက်လောက်ရွာရင်ကျုပ်တို့ တောင်သူတွေ လွှတ်ပျော်ကြတာဗျ။နှမ်းပင်လေးတွေ ထလာတဲ့ အချိန်မှာ မိုးတဖြိုက် နှစ်ဖြိုက်ရွာလို့ကတော့ အညာသား လက်ခမောင်းခတ်တော့တာပေါ့ဗျာ။ပေါင်းရှင်းကြ နွားချေးပက်ကြ လချေးပက်ကြမျှော်လင့်ချက်ကိုယ်စီနဲ့ ကျုံးရုန်းလုပ်ကြတာဗျို့။အညာသားဆိုတော့ နွားနဲ့အတူရုန်းကြတယ်လို့သာ ပြောတာဗျ။တကယ်တော့ နွား နားသွားလည်း အညာသားက မနားရသေးဘူး။ပေါင်းနူတ်ရ မြေဆီပတ်ရ ပိုးသတ်ဆေးဖြန်းရနဲ့ …

ကျတ်တွင်း (စ/ဆုံး)

မူရင်းရေးသားသူ_ဆရာတာတေတာတေ ငယ်ငယ်တုန်းက ယင်းချောင်းဘေးက သဲသောင်ပေါ်မှာ သဲပုရစ်တွေ လိုက်ဖမ်းရတာ လွှတ်ပျော်တာဗျ။သူငယ်ချင်းတွေ ယင်းချောင်းထဲမှာ ရေဆင်းကူးလိုက်၊ သဲထဲမွာ ပုရစ်လိုက်ဖမ်းလိုက်ကြနဲ့ ရေတစ်ခါချိုးရင်း နာရီနဲ့ချီပြီး ကြာတာဗျို့။ သဲပြင်မှာ ပုရစ်တွင်းလေးတွေ လိုက်ရှာကြရတယ်။ ပုရစ်တဲ့အထဲမွာ အောင်စိန်က အလျင်ဆုံးဗျ။အောင်စိန့်အကြောင်းကို ‘ကေဝပ်ံ’ စာအုပ်ထဲကပျော်တတ်တဲ့ ဝိညာဉ်မှာ ဖတ်ကြည့်ပါ။အောင်စိန်က ပုရစ်ကျင်းတွေ့ရင် …